جزوه اخلاق در قرآن آیت الله مصباح یزدی جلد دوم

دانلود جزوه اخلاق در قرآن آیت الله مصباح یزدی جلد دوم  در قالب word

در 74 صفحه

اخلاق در قرآن آیت الله مصباح یزدی جلد دوم
نثار روح ایشان صلوات
 

در بحث «اخلاق در قرآن»، افعال اختیارى انسان كه محور اصلى و موضوع اساسى آن است، از یك سو، علل و عوامل گوناگون در ظهور و بروز آن نقش دارد و داراى منشأهاى مختلفى هستند: یعنى، بعضى از افعال انسان منشأ غریزى دارند، بعضى دیگر از رفتارهاى وى را تأثّرات روحى مانند: وحشت و اضطراب و غیره بوجود مى آورند، در بسیارى از موارد، تمایلات عالى و گرایشهاى فطرى و ویژه انسان، منشأ ظهور اعمال و رفتار خاصّى در انسان مى شوند و سر انجام، در پاره اى از موارد نیز رفتار انسان تحت تأثیر عوامل احساسى و عاطفى شكل مى گیرند: اعم از احساسات و عواطف مثبت نظیر انس و محبّت و احساسات و عواطف منفى مانند كینه و نفرت و مى توان آنها را بر اساس عوامل متفاوتشان و به چهار دسته متفاوت تقسیم نمود.

از سوى دیگر، رفتارهاى اختیارى انسان به لحاظ دیگرى نیز قابل تقسیم است؛ یعنى، به لحاظ اینكه داراى جهات مختلفى هستند و به موجودات مختلفى مربوط مى شوند نیز مى توان آنها را دسته بندى نمود.

در تنظیم بخش اخلاق شناسى از معارف قرآن، معظم له دسته بندى دوم را به عنوان چارچوب و ترتیب بحث برگزیده، رفتار اختیارى انسان را، به تناسب آنكه در چه رابطه اى انجام مى گیرد و به چه تعلق دارد، بر سه دسته كلّى تقسیم كرده اند: یكدسته، كارهائى است كه انسان در ارتباط با خدا انجام مى دهد. مثل توجّه به خدا، امید به خدا، ایمان به خدا، خوف و خشوع از خدا و ... كه منشاء عبادت و بندگى در برابر خداوند مى شود.

دوّم رفتارهائى است كه اصالةً، به خود انسان مربوط مى شود هر چند كه ثانیاً و بالعرض، بادیگران نیز ارتباط پیدا كند و یا رابطه با خدا هم در آن ملحوظ شود.

سوّم كارهائى است كه انسان در ارتباط با دیگران انجام مى دهد و روابطى است كه با دیگران برقرار مى كند.

و بر اساس تقسیم بندى فوق، اخلاق در قرآن را در سه قسمت كلّى و زیر سه عنوان كلّى: 1ـ اخلاق الهى 2ـ اخلاق فردى 3ـ اخلاق اجتماعى مطرح كرده اند.

﴿ صفحه 16﴾

البته، یك سرى مطالب و مفاهیم كلّى داریم كه در واقع بخش فلسفه اخلاق را از دیدگاه قرآن تشكیل مى دهد كه در آغاز و قبل از ورود در بحث از اخلاق الهى و اخلاق فردى و اخلاق اجتماعى، به اینگونه مسائل پرداخته و مسائلى چون: اصول موضوعه در علم اخلاق، ویژگیهاى مفاهیم اخلاقى، مفاهیم عام اخلاقى در قرآن، تفاوت نظام اخلاقى اسلام با دیگر نظامها، اساس ارزش اخلاقى در اسلام و بسیارى دیگر از اینگونه مسائل را مورد تحقیق و بررسى قرار داده اند.

اینك كتاب «اخلاق در قرآن» كه بطور كلّى در سه جلد منتشر مى شود، بر اساس طرح كلّى و دسته بندى بالا و با توجّه به مطالب مقدماتى در چهار بخش كلّى تقسیم شده.

بخش نخست: مفاهیم و كلیّات

بخش دوم: اخلاق الهى

بخش سوم: اخلاق فردى

بخش چهارم: اخلاق اجتماعى

بخش نخست و بخش دوّم در جلد اوّل كتاب «اخلاق در قرآن»، بخش سوم در جلد دوم و بخش چهارم آن در جلد سوّم كتاب منتشر خواهد شد.از خداوند بزرگ نفوذ و تأثیر روزافزون اخلاق قرآنى را در جامعه و بویژه در میان نسل جوان، خواستاریم و امیدواریم كارهاى ما را به فضل و كرم خودش قبول كند، تقصیرها و قصورهائى كه داشته ایم بر ما نگیرد و توفیق بپایان بردن كار را به ما عنایت فرماید.